بازآفرینی هویت شهری، مسیر تحقق تمدن نوین اسلامی است
حسین کلانتری، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان البرز و استاد مطالعات شهری، در نشست تخصصی «تبیین و تقویت مؤلفه‌های هویت ایرانی – اسلامی» که در چارچوب کارگاه توان‌افزایی مدیران و معلمان مدارس سما برگزار شد، بازآفرینی هویت شهری را یکی از ضروری‌ترین اقدامات در مسیر تحقق تمدن نوین اسلامی دانست.
به گزارش اکوالبرز، کلانتری با اشاره به گسست میان مدل‌های توسعه مدرن و ریشه‌های فرهنگی، اظهار کرد: کلان‌شهرهای امروز ایران با بحران هویتی مواجه‌اند. شهر ایرانی – اسلامی باید ضمن حفظ پیوندهای فرهنگی، تاریخی و دینی، به بازتولید نظم معنوی، اخلاقی و اجتماعی بپردازد.
کلانتری با تأکید بر نقش بنیادین شهر در تمدن‌سازی گفت: در نگاه تمدنی اسلامی، شهر نه صرفاً مکانی برای سکونت، بلکه بستری برای تحقق ارزش‌ها و معنای انسانی است. شهرهای دارای هویت، انسان‌هایی تربیت می‌کنند که ریشه‌دار، مسئول و امیدآفرین‌اند.
وی هویت شهری را تجلی پیوند انسان با فضا، خاطره، ارزش‌ها و ساختار اجتماعی دانست و هفت بُعد اصلی آن را چنین برشمرد:
معماری بومی و اقلیمی
سبک زندگی محله‌محور
جایگاه نمادهای دینی در فضای شهری
حفظ حافظه تاریخی و بافت کهن
عدالت فضایی و مشارکت اجتماعی
اقتصاد بومی و بازارهای سنتی
زیباشناسی اسلامی در طراحی شهری
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی البرز با هشدار نسبت به پیامدهای بی‌هویتی شهری، گفت: شهرهای فاقد هویت موجب گسست تمدنی، کاهش تعلق اجتماعی، افزایش خشونت و زوال سرمایه اجتماعی می‌شوند.
کلانتری با ارائه شاخص‌های ارزیابی هویت شهری، افزود: حضور فعال معنویت، اقتصاد محلی، حافظه تاریخی، مشارکت اجتماعی، معماری هویت‌دار و زیبایی‌شناسی سنتی، عناصر اصلی یک شهر ایرانی – اسلامی موفق هستند.
وی دانشگاه‌ها را یکی از نهادهای کلیدی در تحقق این چشم‌انداز دانست و گفت: دانشگاه‌ها باید با تربیت معماران متعهد، نظریه‌پردازی بومی و هدایت گفتمان شهرسازی هویتمند، در خط مقدم بازآفرینی هویت شهری قرار گیرند.
دکتر کلانتری در پایان پیشنهادهایی از جمله احیای نظام محله‌محور، بازطراحی معماری شهری، تأسیس مرکز مطالعات هویت شهری، و اصلاح آموزش معماران را به‌عنوان راهبردهای کلیدی تحقق شهر ایرانی – اسلامی مطرح کرد.
گفتنی است این کارگاه دو روزه با استقبال گسترده استادان، مدیران و معلمان مدارس سما در سالن شهید سلیمانی دانشگاه آزاد اسلامی کرج برگزار شد.
کدخبر: 718